Mental Aritmetik ile İlgili Doğru Bilinen 7 Yanlış
Mental Aritmetik / Mental Aritmetik ile İlgili Doğru Bilinen 7 Yanlış – Son yıllarda bir dönem “Mental Aritmetik” popüler uğraşların başında gelmiştir. Bu popülerliğin tam da dershanelerin kapanma söylentilerinin dolaştığı döneme rastlamasıyla birlikte, hızlı para kazanma hayalleri kuran günü birlik fırsatçılara gün doğmuştu.
Mental Aritmetik
Fırsatçıların bu işe el atması, bu modadan etkilenen bazı okulların ve öğretmenlerin de bilinçli veya bilinçsizce fırsatçıların tuzaklarına düşmesi gibi birçok nedenden dolayı “Mental Aritmetik” ifadesi oldukça kirlendi.
Bunun nedeni konunun uzmanı olmayan büyük bir grup “üç adet formül ezberlemeyle sadece geçici bir dönem hızlı işlem yapmayı” uygulayan abaküs eğitimleridir. Hatta bu dönemde 1 veya 2 günde üç formül ezberleme formülüyle işlem yapmayı öğrettiğini iddia eden “eğitimci eğitimleri” de türemişti. Halâ tek tük üç formülle bir veya iki günde eğitimci eğitimi verdiğini iddia edenler olsa da pek rağbet yok.
Bu kirlenmenin sonucunda da konuyla ilgili birçok “Doğru Bilinen Yanlışlar” etrafta yoğun bir şekilde kol gezmeye başladı. Bu bölüm mental aritmetikle ilgili doğru bilinen yanlışların açıklanmasına ayrılmıştır.
Birinci Yanlış: Mental Aritmetik, Mental Aritmetiktir. Mental Aritmetik yaptığını söyleyen herkes aynı eğitimi veriyor.
Birinci Doğru: Tüm mental aritmetik eğitimleri aynı değildir. Mental aritmetik eğitimleri verdiğini söyleyen kurumların yaklaşık % 95’i, “üç adet formül ezberleme” üzerine kurulmuş bir ezber sistemini takip etmektedir. Bunun yanında üç formül ezberleme üzerine kurulmamış olan, sayıları az da olsa “hafızayı, hafıza tekniklerini, beyni, matematiksel düşünmeyi, hayal gücünü geliştiren online beyin egzersizlerini ve aritmetik işlem yapmayı kolaylaştıran tekniklerle” eğitim veren 15-20 yıllık köklü ve ciddi kurumlar da mevcuttur.
Bu kurumlardan biri olan MegaRob Yazılım grubunun “Anzan Mega Aritmetik Beyin Egzersizleri ve Zekâ Oyunları” online yazılım eğitimi tüm dünyada 16 ülkede (Singapur, Çin, Malezya, Özbekistan, Vietnam, Türkmenistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Romanya, Almanya, Hollanda, Kanada, Meksika, Kolombiya,Ekvator, Bolivya vb.) yapılmaktadır.
Ayrıca “MEMORIAD Dünya Mental Sporlar Federasyonu” tüm dünyada Zihinsel Matematik, Hızlı Okuma ve Hafıza Teknikleri konusunda Türkiye de dahil her yıl ulusal olmak üzere, her dört yılda bir de olimpiyatlar düzenlemektedir. TV haberlerine yansıyan yarışmalardan biri aşağıda video klip olarak verilmiştir.
Ancak işin ilginç tarafı şu; üç formül ezberleme sistemini takip edenler de, işi ciddi yapan kurumların söylemlerini aynen kopyalıyorlar. Örneğin ciddi kurumlar eğitimlerinin temeli olan beyin eğitimi tekniklerinden bahsediyorlarsa, ezber sistemi kullananlar da aynı söylemleri tekrar ediyorlar. Şüphesiz “Biz üç formül üzerine dayanan bir ezberleme eğitimi yaptırıyoruz” diyecek halleri yok.
Bunun için mental aritmetik eğitimi verdiğini iddia edenlerin hafıza ve beyin eğitimi geçmişlerinin ne olduğunu sorgulayınız. Kurumun sisteminin kim tarafından oluşturulduğuna bakınız. “Mental Aritmetik Derneği” nin (www.mentalaritmetikdernegi.com) kurulma nedeni de kamuoyu üzerinde bu bilincin oluşmasına yardımcı olmaktır.
İkinci Yanlış: Mental aritmetik eğitimleri ile hızlı okuma eğitimleri birlikte çok iyi bir kombinasyon oluşturuyor.
İkinci Doğru: Bu çok yanlış bir düşüncedir. Hızlı okuma eğitimi sadece 12 yaş veya 6. sınıf ve üzeri öğrenciler ve yetişkinler için uygun olan bir eğitimdir.
6. sınıf altında olan öğrencilere verilmemesi gerekir. Gerekçesi şudur; hızlı okuma eğitimi yoğun göz kasları egzersizleri içerdiği için göz kaslarının gelişmesini tamamlaması gerekir. Göz kaslarının gelişmesini tamamlaması ise ergenlik çağının tamamlanmasına kadar sürüyor.
Mental aritmetik eğitimi için uygun aralığın 5 ile 12 yaş arası olduğunu anımsarsak, mental aritmetik ile hızlı okuma eğitiminin aynı yaş aralığı için uygun olmadığı açıkça görülür.
Bu yanlış düşüncenin oluşmasına neden olanlar üç formül ezberleme sistemini takip eden kurumlardır. Söylem olarak beyin eğitimi işini ciddi yapan kurumlara benzemeye çalışan bu kurum veya şahıslar, “Diğer kurum hızlı okuma kursları da veriyormuş, biz de veriyoruz diyelim, eksik görünmeyelim” diye düşünüyorlar.
Ancak ciddi kurumların hızlı okuma kurslarını hangi yaş aralığına verdiğine pek bakmıyorlar. Zaten konunun uzmanı da değiller. Bu arada hayati bir hata yaparken, işi ciddi yapan kurumlara karşı bir de haksız avantaj elde ediyorlar.
Bu gerçekleri bilmeyen bir aile örneğin önce ciddi bir kuruma gidiyor. Ciddi kurum, 12 yaş veya 6. sınıf altında olan çocuğa hızlı okuma eğitimini vermeye kalkmıyor. Veli istese de “Biz hızlı okuma eğitimini 5-12 yaş aralığına vermiyoruz” diyor. Aynı söylemlerde oldukları için, daha sonra aile üç formül ezberleme sistemini takip eden diğer bir kuruma da gidiyor.
Bu kurum, işini ciddi yapan ve bir ezber sistemine dayanmayan kurumun aynı söylemlerini aileye tekrarladığı gibi, “Ayrıca biz çocuğunuza hızlı okuma eğitimi de veriyoruz ve hızlı okuma eğitimini de ücretsiz yapıyoruz” diyorlar.
Bilinçsiz aile de burası daha iyiymiş diye çocuğuna bu kurumdan eğitim aldırıyor. Örneğin bu bilgiyi işini ciddi yapan ve yapmayan kurumları birbirinden ayırmak için, kriterlerden biri olarak kullanabilirsiniz.
Mental aritmetik için gittiğiniz kuruma çocuğunuza hızlı okuma eğitimi de aldırmak istediğinizi söyleyin. Ücretli veya ücretsiz, size “Tamam olur” diyen kurumdan hemen sessizce kaçınız.
Üçüncü Yanlış: Mental aritmetik eğitimcisi olmak çok kolay. Birkaç günlük eğitimle mental aritmetik eğitimcisi olunabiliyor.
Üçüncü Doğru: Ciddi kurumların mental aritmetik eğitmen eğitimi ortalama 4 -5 ay sürüyor. Bunun en az üçbuçuk ayını geniş zamana yayılan online uygulama eğitimleri oluşturuyor. Ayrıca eğitmenin en az dört yıllık bir üniversite mezunu olması, çocukları seviyor ve onlarla iyi iletişim kurabiliyor olması da gerekiyor.
Mental aritmetik konusunun popülerliliği mevcut bazı öğretmenlerin de kendilerine ek bir gelir sağlamak amacıyla dikkatlerini çekiyor. Zaten bir okulda veya dershanede çalışan bir öğretmen ücreti ve süresi en az olan bir eğitimi tercih ediyor.
Ciddi bir kurumu eğitim almak için aradıklarında “Biz bireysel müracaatlara eğitimci eğitimi vermiyoruz. Bu uzun ve ciddi bir eğitim. Sadece kurumsal anlaşmalar yaptığımız kurumların eğitmenlerini eğitiyoruz.“ gibi bir cevapla karşılaşıyorlar. Mental Aritmetik Derneğimiz de 5000’e yakın öğretmen tarafından bir veya iki günlük eğitmen eğitimi talebiyle aranmıştır.
Piyasa şartlarında bir talep varsa hemen butalebi karşılamaya kalkan fırsatçılar da ortaya çıkmaktadır. Bu doğrultuda fırsatı paraya dönüştürmeye çalışan birileri ortaya çıkmış ve bir dönem bu öğretmenlere çok yüksek ücretlerle bir veya iki günlük eğitmen eğitimleri vermişlerdir. Her ne kadar son zamanlarda çok az sayıda kalmış olsa da halâ bir, iki günde bu tip eğitimler verdiğini iddia edenler var.
Bu eğitmen eğitimlerinin tamamı “üç adet formül ezberleme” üzerine kurulmuş abaküs eğitim sistemleridir. Bu eğitimlere katılan öğretmenlerin bir kısmı öğrendikleri sistemin “üç formül üzerine dayanan bir formül ezberleme eğitimi olduğunu anlayarak” bu işten vaz geçmişlerdir.
Diğerleri ise kendine konuyu danışmak için gelen ailelere “Ben de bu konuda eğitim aldım. Çocuğunuzu onlara göndermeyin. Ben evde veya okulda daha ucuza özel ders olarak bu eğitimi veriyorum” diyerek kendisine ek gelir sağlamaya çalışmaktadır.
Bu durum mental aritmetik eğitmen eğitiminin birkaç günlük çok kolay bir eğitimmiş gibi yanlış algılanmasına sebep olmuştur.
Dördüncü Yanlış: Birkaç fasikül şeklinde egzersiz kitabı ve bir abaküs içeren bir eğitim seti satın alınarak mental aritmetik eğitimi çocuğa evde de kolayca öğretilebilir.
Dördüncü Doğru: Bu düşünceyi yayan daha çok “abaküs üreten plastik imalat ustaları veya üreticileridir.” Geçenlerde Mental Aritmetik Derneği olarak bazı imkanı kısıtlı çocuklara eğitim verme planımız için plastik soroban üreten imalatçılardan birkaç tanesini aradık. Telefona bakan kişi “Siz ne amaç için soroban almak istiyorsunuz?” diye sordu. “Eğitim materyallerini kendimiz hazırlıyoruz. Sorobanı da sizden almayı planlıyoruz” diye cevap verdiğimizde aynen şunları söylemiştir;
“Siz eğitim materyali yazmaya çalışmayın. Biz sizin için dört fasikül eğitim kitabı da yazdık. Bu setle mental aritmetik eğitimi evde de çocuğa kolayca öğretilebiliyor.”
“Siz eğitimci misiniz?” diye sorduğumuzda, “Hayır eğitimci değilim. Plastik abaküs plastik aletler imalatçısıyım. Ancak mental aritmetik kitabı yazmak için eğitimci olmak gerekmiyor. Konunun bir numarası yok. Çocuğa üç formül ezberlettiniz mi iş bitiyor. Hatta velilerden talep var diye, bazı okullar bizim hazırladığımız bu kitapların üzerine kendi markalarını bastırmamızı ve kendi yayınları gibi göstermemizi istiyorlar. Bu tip isteklere de olumlu cevap veriyoruz. Bir boşluğu dolduruyoruz” diye cevap vermiştir.
Bu cevap Türkiye’de mental aritmetik eğitiminin ve eğitim materyallerinin kimlerin elinde olduğunu dramatik bir vaziyette ortaya koymaktadır.
Beşinci Yanlış: Mental Aritmetik beyin için zararlı. Bu eğitim çocuğu otistik yapıyor.
Beşinci Doğru: Bu söylemlerin birinci nedeni çocuğa sadece “üç formül ezberleterek abaküsle hızlı işlem yaptırmayı hedefleyen” ve konunun uzmanı olmayan kişiler sebep olmaktadır. Eğer bir eğitim programı temel olarak hafızayı, beyni ve zekâyı geliştiren eğitim faaliyetleri içermiyorsa, sadece üç formül ezberleterek abaküsle hızlı işlem yaptırmayı hedefliyorsa, öyle bir eğitimi çöpe atmalısınız. Neden mi? Çünkü hesap makinesi var. Tuşlara basınca sonucu veriyor.
Sadece kelimesinin altını çizerek yazdım. Çünkü bunun yanında üç formül ezberleme üzerine kurulmamış olan, sayıları az da olsa “hafızayı, hafıza tekniklerini, beyni, matematiksel düşünmeyi, hayal gücünü geliştiren online beyin egzersizlerini ve aritmetik işlem yapmayı kolaylaştıran tekniklerle” eğitim veren 15-20 yıllık köklü ve ciddi kurumlar da mevcuttur.
Bu yanlışa farklı nedenlerle az sayıda da olsa bazı öğretmenler sebep olmaktadır. Örneğin ilköğretim birinci veya ikinci sınıfa eğitim veren bir öğretmenin sınıfında okuyan, ancak ayrıca beyin eğitimi alan bir öğrenci olağanüstü işlemler yapabiliyor. Bunu gören öğretmen bilmediği ve o yaştaki bir çocuğun yapması imkansız gibi görünen bir duruma şahit oluyor.
Kendisinin yapamadığı bir işi çocuğun yapabilmesi onu şaşırtıyor ve endişelendiriyor. Aileler böyle bir işin nasıl olabildiğini sorarlarsa, bir öğretmen olarak onlara “Ben bu konuyu bilmiyorum” demek zorunda kalmaktan rahatsızlık duyuyor. “Ben bu konuyu bilmiyorum” demek yerine “, “Bu tip eğitimler beyin için zararlı, çocuğunuzu böyle bir eğitime göndermeyin. Bu eğitim çocuğu otistik yapar” diyerek gelebilecek diğer soruların önünü kesip, kendisini zor durumdan kurtarmış oluyor.
Otistik olmak çok ayrı bir şeydir. Bunu söyleyen ister eğitmen, ister doktor olsun, konudan uzaktan yakından bir alakasının olmadığını göstermektedir.
Altıncı Yanlış: Milli Eğitim Bakanlığı’ ndan çeşitli devlet kurumlarına yönelik olarak yazılan resmi yazılarla kamu personeli çocuklarına uygun kampanyalarla mental aritmetik eğitimi duyuruları yapılıyor.
Altıncı Doğru: Bu algıya Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren bazı muhtelif kurs, dershane ve etüt merkezlerinin devlet dairelerine pazarlama amaçlı olarak “T.C. Milli Eğitim Bakanlığı” başlıklı kağıtlara yazılmış yazılar göndermeleri sebep oluyor.
Bakanlık izniyle çalıştığı için herhangi bir dershane kendisine “T.C. Milli Eğitim Bakanlığı” başlığı ve bakanlık logolu başlıklı yazışma kağıtları bastırabiliyor. Sonra da bu dershane, başlıklı bir kağıda “Dünya’da Mental Aritmetik konusunun yaratıcısı falanca kişiyi şehrinize getirdik, şu tarihe kadar personeliniz kampanyalı kayıt ücretinden faydalanabilir” gibi bir ifade yazarak devlet dairelerine yazılar gönderiyor. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir bölümden bir başka devlet kurumuna yazılmış resmi bir yazı gibi algılanan bu tip yazılar devlet kurumlarında tüm personele imza mukabili duyurulma gibi bir avantaj sağlıyorlar.
Yedinci Yanlış: Milli Eğitim Bakanlığı mental aritmetik eğitiminin okullarda kurs olarak verilmesi amacıyla kendi öğretmenleri için ücretsiz 1 – 2 günlük eğitmen eğitimleri düzenliyor.
Yedinci Doğru: Bu doğru değil. Bu düşünce üç formül ezberleme eğitimiyle uğraşanların bir kısmının devletin kurumlarını da alet ederek uyguladığı bir pazarlama hilesinden kaynaklanıyor. Bir eğitimin okullarda öğrencilere müfredat kapsamında uygulanabilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulunca onaylanmış bir programının olması gerekir.
Talim Terbiye Kurulunca onaylanmış henüz “üç formül ezberleme” ile yapılan böyle bir “abaküs eğitim programı” yok. Mental Aritmetik Derneği olarak “sadece üç formül ezberleme” üzerine kurulmuş böyle bir “abaküs eğitim programı”nın onaylanmasına da olumlu bakmadığımızı ifade etmeliyim.
Mental aritmetik konusunun popülerliliğini konuyla ilgili kitap ve abaküs satma fırsatçılığına dönüştürme gayretinde olan bazı kurumlar kendi rekabetçi güçleriyle bu materyalleri satmak yerine, bazı pazarlama hileleri ile maalesef bazı Milli Eğitim Bakanlığı Bürokratlarını da bilinçli veya bilinçsiz kendilerine alet edip, farklı imalarla okullara resmi yazıların yazılmasını ve havale edilmesini sağlamaktadırlar.
Örneğin bir kurum Milli Eğitim Bakanlığı “Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü”ne “Türkiye genelinde tüm resmi ve özel ilk ve orta dereceli okullarda çalışan öğretmenlere Mental Aritmetik Eğitim Sistemi hakkında ücretsiz eğitim verme” talebiyle ilgili bir yazı yazıyor.
Bu kurumun eğitim programı ve yetkisi sorgulanmadan Milli Eğitim Bakanlığı “Yenilik veEğitim Teknoloji leri Genel Müdürlüğü” de bu kurumun ücretsiz eğitim verme talebinin UYGUN görüldüğünü tüm Türkiye’de Milli Eğitim Müdürlükleri’ne resmi bir yazıyla bildiriyor. Böylece Talim Terbiye Kurulunca onaylı bir programı olmayan bu kurumun direkt olarak okul öğretmenleriyle buluşması sağlanmış oluyor.
Neden özel bir şirket Türkiye’deki tüm okul öğretmenlerinin ayağına gidip onlara ücretsiz eğitim versin denmiyor. Bunun nedenini biz de bilemeyiz. Aslında ilgili Genel Müdürlük bu olur yazısını çok dikkatli bir üslupla yazarak kendisini sorumluluktan kurtarmış görünüyor.
Farkında olurlarsa bir soruşturma durumunda tüm sorumluluğu ilgili il ve ilçelerin Milli Eğitim Müdürleri’ne atıyor. Çünkü olur yazısı aynen şöyle bir ifade içeriyor; “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Milli Eğitim Temel Kanunu ile Türk Milli Eğitiminin genel amaçlarına uygun olarak, ilgili yasal düzenlemelerde belirtilen ilke, esas ve amaçlara aykırılık teşkil etmeyecek şekilde duyurusu ve denetimi İl Milli Eğitim Müdürlükleri tarafından gerçekleştirilmek üzere söz konusu etkinliğin düzenlenmesi uygun görülmüştür.”
Aslında bu yazılan hususları öncelikle kendisi dikkate alsa, Genel Müdürlüğün bu olur yazısını hiç yazmaması gerekir. Bu olur yazısına dayanarak İl Milli Eğitim Müdürlükleri de okullara yazılar yazarak adı geçen kurumun öğretmenlere ücretsiz “Mental Aritmetik Eğitim Sistemi” hakkında eğitim vereceği duyurusunu yapıyor. Bu görünürde bir eğitimci sertifikasyon eğitimi değil, ancak şifahi pazarlama ve görüşmelerle öğretmenler üzerinde artık Mental Aritmetik eğitiminin okullarda verilmesinin mümkün olduğu algısı yaratılıyor.
Öğretmenler velilere biz de yakında Bakanlık oluruyla bu konuyla ilgili eğitim alarak eğitim vereceğiz diyorlar. İlgili kurum bu algı ile eğitime katılan öğretmenlere, bu eğitimi kendilerinin de evlerinde ve okullarında öğrencilere kurslar şeklinde eğitim vererek ekstra paralar kazanabilecekleri telkin ediliyor. Şüphesiz ihtiyaçları olan eğitim materyallerinin de bu kurumdan satın alınacağı da öğretmenlere bilgi olarak veriliyor.
Böylece uygunsuz bir şekilde, Talim Terbiye Kurulu Tarafından onaylanmamış bir eğitim programının ve eğitim materyalleri için devlet kurumları kullanılarak pazarlama faliyeti yapılmış oluyor. Şimdi şöyle bir soralım ilgili Genel Müdürlüğün yukarıda tırnak içinde yazılan şartları sağlanmış oluyor mu? Bu sadece bir karmaşa oluşturuyor.
© 2013 – Mental Aritmetik Derneği
Not: Memoriad Dünya Mental Sporlar Türkiye Başkanı Melik Duyar‘ın genel olarak beyin eğitimleriyle ilgili bilgilendirici bir TV konuşması aşağıda paylaşılmıştır.
