Kalemle İletişim – Kalemle mi Yazmalı Yoksa Klavye ile mi?
Kalem – Halk kahramanı ve şair Köroğlu’ nun “Tüfek icat oldu mertlik bozuldu” dizelerini, “Klavye icat oldu el yazımız bozuldu” şeklinde ifade edebiliriz. Sahiden de klavye denilen tıklamalı, kliklemeli aletler zaman içinde yazma yeteneğimizi mutasyona uğratacak. Kim bilir belki de birkaç nesil sonra parmaklarımızı kaleme değdirmediğimiz için mutasyona uğrayıp DNA şifrelerimizde olası bir değişiklikle el yazısına veda edeceğiz. Tabi bu arada el parmaklarımızın büyümesi ise kaçınılmaz olacak.
Kalemin ölümü kelamın (sözün) ölümü müdür?
Kalem – 1990’larda bilgisayarlar yaygınlaşmaya başladığında gelecek kuşaklar için “parmak çocuklar”, “Tık nesli” gibi yakıştırmalar yapılıyordu. Yıllar hızlı geçti; parmak çocuklar da tarihe karışıyor gittikçe. Muhtemelen “ses nesli” gelecek. Yani elektronik cihazlara sesleriyle komut verip, sesleriyle yazı yazılmasını sağlayacak cihazlar gelecek. Şimdilerde pek çok akıllı telefonda olan bu özellik bilgisayarlara ve diğer teknolojik cihazlara kolayca adapte edilebilecek.
Son birkaç yıldır eğitim dünyasında yapılan tartışmalardan biri de budur: El yazısı mı, klavye mi? Kalem mi klavye mi? Lehte ve aleyhte bir hayli hücum-savunma yapılıyor. Elle yazmanın konsantrasyon sağladığı, beyin kıvrımlarını temsil ettiği için öğrenmeyi hızlandırdığı, dokunma duyusunun en hassas yeri olan parmaklarımızla öğrenmeyi hissettiğimiz şeklinde savunmalar el yazısı lehine oldukça fazla. Hatta konuya felsefi yaklaşanların “Hayatta hiçbir şey dümdüz değil ki zaten…” savunması da en kritik görüşlerden biri.
Bu konuda en kapsamlı araştırmalardan biri Euronews.com sitesinde 27/02/2015 tarihinde yayınlandı. Site, PISA Sınavları dünya şampiyonu Finlandiya’nın okullarda el yazısını kaldırmasını başlığa çıkarmış. Finlandiya’da 2016 güz döneminden itibaren el yazısı dersleri müfredattan kaldırıyor. Değişen dünya ile birlikte farklı konulara ağırlık verildiği için zaman kısıtlamasından dolayı bu dersler artık verilmeyecekmiş. El yazısı dersi alan birçok öğrenci artık klavye üzerinde yazdığı için, elle not tutarken bile el yazısı değil, normal harfler kullanıyorlarmış.
El yazısı mı yoksa klavye mi?
Euronews.com sitesinde yayınlanan el yazısı konusu eğitimciler arasında bir fikir ayrılığına yol açtı. Montreal Üniversitesi Profesörü Isabelle Gelet’e göre bu yararlı bir ders ancak Madrid Uluslararası Eğitim Okulu Profesörü Enrique Dans’a göre ise artık eski önemini kaybetti. Bu eğitimciler aynı sorulara bakın nasıl farklı cevaplar veriyorlar:
Soru-1. Sizce el yazısı dersleri hala gerekli mi?
Isabelle Gelet: “Elbette. Evet, birçok insan günümüzde bilgisayarla not alıyor ancak araştırmalara göre elle tutulan yazılar daha akılda kalıcı oluyor. Bu küçük de olsa bir avantaj ve artı değer. Alışveriş yaparken bile elle not alırız. Bence el yazısı uzun bir süre daha kullanılmaya devam edilecek.”
Enrique Dans: “Kalem kağıtla not alma oranı günümüzde çok düştü. Örneğin imza atmak… Bu yöntem artık basit bir şekilde taklit edilebiliyor. Kullanımı her geçen gün azalıyor.”
Soru-2. Normal daktilo harfleri öğrenciler için karışık mı?
Isabelle Gelet: “Çocuklar birbirine bağlı yazı şeklini öğrenince harfleri de kendi kabiliyetlerine göre çizmeye çalışıyorlar. Harfleri yazmaya başlama noktaları çok da önemli değil. Bu konuda rahat bir şekilde hareket edebilirler. Bazen normal harfleri yazarken b ile d ve p ile q harflerini karıştırabiliyorlar. Buna sıkça rastlıyoruz.”
Enrique Dans: “Yazı yazmayı öğrenme teknikleri kişisel gelişim için çok önemli ve bu derslerin farklı bir şekilde devam etmesi gerekir. Elbette öğrencilerin elle yazı yazmasını tamamıyla bırakmalarından bahsetmiyoruz. Ancak günümüzde daha çok kullandıkları becerilerine yoğunlaşmaları daha iyi olur.”
Soru-3. Sizce el yazısı dersleri yararlı mı?
Isabelle Gelet: ‘‘El yazısı öğrenmek fiziksel olarak özgür bir şekilde yazmaya başladığımızdan beri çok önemli bir kavram. Kâğıt üzerine yazdığımız el yazısı ve normal yazı bize hız açısından da avantaj sağlıyor.”
Enrique Dans: ‘‘20 yaşında bir kızım var. Elle yazabiliyor ancak bunu günlük hayatta pek kullanmıyor. Ayrıca çoğu zaman klavye üzerinde yazıyor ve diz üstü bilgisayarında yazma hızı gerçekten de inanılmaz boyutlarda.’‘
Soru.4 Dokunmatik ekranlar elle yazmayı unutturuyor mu?
Isabelle Gelet: “Teknolojiye karşı değilim. Bu bağlamda el yazısı klavyede yazma becerisine katkıda bulunuyor. Ancak klavyede yazmanın vazgeçilmez olduğunu düşünmüyorum. Kâğıt üzerine elle yazmanın çok daha uzun bir ömrü olduğunu düşünüyorum.”
Enrique Dans: “Bence günümüzde bilgisayar ya da telefon klavyelerinde yazma eğitimi verilmeli. Şu anda İspanya’da bunun tam tersi bir uygulama var. Bazı özerk eğitim kurumlarında akıllı telefon kullanmayı yasaklayan kurallar bulunuyor. Bu konuda öğrencilere köstek değil destek olmalıyız.”
Japonya: Kanji karakterleri teknolojiye karşı!
Kalem- Latin harfleri ile elle yazma konusundaki farklı fikirler var. Ancak dünyadaki en zor alfabelerden birine sahip Japonya’da bu konu ile ilgili çalışmalar neler? Günlük hayatta karşımıza çıkan yazılı metinler tarih boyunca hiç bu kadar çok olmamıştı. Ancak yeni nesiller iletişim için daha çok sanal alemi tercih ediyor. Teknoloji sayesinde insanlar daha kısa, hızlı ve fazla yazıyor.
Ancak, Japonya bazı ülkelerde alfabe karakterlerini yazmak için önce yazım sırasını ve vuruş tekniklerini öğrenmeniz ve bunları unutmamanız gerekiyor. Bu şekilleri ezberlemek büyük çaba gerektiriyor. Ayrıca bilgisayar ve cep telefonları ile hızlı bir şekilde yazsanız dahi sıra elle yazmaya gelince bu karakterlerin bazı kısımlarını unutabiliyorsunuz.
Kaligrafi sanatçısı Hiraku Sato’ya göre elle yazmayı öğrenmek ve geliştirmek çok önemli. Çünkü yazarken fiziksel olarak tüm vücudunuzu kullanıyorsunuz. Onun çalışmaları eskiden okulda öğrendiği yazı tekniklerini içeriyor. Japonya’da sıradan bir gazetede bulunan bir makaleyi okumak için öğrencilerin en az iki bin karakter öğrenmesi gerekiyor.
Bu karakterlerin anlamları yazma sırası ve vuruş tekniğine göre değişiyor. Sato’ya göre bu karmaşık karakterleri yazmak ve akılda tutmak, dijital teknoloji kullanımının artması ile birlikte daha da zorlaştı.
Hiraku Sato, Japon Kaligrafi Sanatçısı: “Bir karakteri klavye üzerinde yazabilir ancak elle yazarken unutabilirsiniz. Bu karakterleri tüm vücudunuzla öğrenir ve yukarından aşağıya ve soldan sağa doğru yazarsınız. Tıpkı antrenman yapar gibi. Ne kadar az yazarsanız o kadar çabuk unutursunuz.’‘
Ancak akıllı telefon ve bilgisayar kullanımının artması bazı kolaylıklar da getiriyor. Tokyo Üniversitesi Japon Dili ve Tarihi araştırma görevlisi Itsuki Nagasawa’ya göre bu sayede daha geniş bir kelime hazinesine sahip olabilirsiniz.
Itsuki Nagasawa, Araştırma Görevlisi, Tokyo Üniversitesi Japon Dili ve Tarihi Bölümü: “İnsanlar, Kanji, yani Japonca karakterleri elle yazamasalar bile bilgisayarlarda yazabiliyorlar. Sadece günlük hayatta değil gazete, dergi ve makalelerde bile bilgisayarla yazma tekniği kullanılıyor. Önceden elle yazılamayan bazı karakterler şimdi kolaylıkla bilgisayarda yazılabiliyor.”
İşte böyle. Bu yüzden bu tartışma uzayıp gidiyor. Henüz bu tür eğitim konularını tartışmıyoruz; ama yaşadığımız eğitimsel sorunların nedenlerine indiğimizde, bu konunun da sorunların temel kaynaklarından biri olduğunu öğreneceğiz.
Ama geç olacak!
